Të shtëna mbi të ardhmen

Në kohën kur secili politikan serb nga Kosova e dëgjon ekskluzivisht Beogradin, Ivanović-i kërkoi që të dëgjohen njerëzit. “Një zë i rrallë i arsyes nga veriu i Kosovës,” siç po e quajnë këto ditë. Dhe me të vërtetë ka qenë i tillë. Derisa të tjerët na bënin thirrje për luftë për shkak të trenave dhe ndërtonin mure, ai kërkonte dialog. Për shkak të kësaj dhe shumë arsyeve tjera, atë ditë të 16 janarit të kobshëm, ne, serbët e Kosovës, humbëm shumë. E edhe më shumë se aq. E humbëm shpresën.

1
5746

Heshtje. Lloji më i keq i heshtjes. E tillë që të shtyen të bërtasësh, e nuk mundesh, e di që nuk mundesh! T’i bërtasësh gjithçkaje, të thuash gjithçka dhe çkado, të gjitha që nuk i ke thënë deri më tani. Por nuk mundesh. E gëlltit. Kushedi për të satën herë. Sepse nuk je në gjendje të bësh asgjë, të ndryshosh asgjë. Vetëm sa i ke kaluar të njëzetat, e çdo gjë kaherë të ka mbetur në fyt. Përditshmëria, frika, grindjet politike, nxitjet për luftë, historitë nga lufta, toka e askujt… Je mërzitur me të gjitha. E pastaj më 16 janar ra pika që e mbushi kupën. Në Evropë, në shekullin 21, në Ballkan, në veri të Kosovës, në Mitrovicën veriore, e vranë Njeriun. E vranë Oliver Ivanović-in. Atë ditë deshëm të klithnim më shumë dhe më zëshëm se kurdoherë më parë. Por heshtëm. Asnjëherë më vështirë dhe më dhimbshëm. Na goditi ashtu siç nuk na ka goditur asnjëherë më parë. E kuptuam që ata gjashtë plumba vdekjeprurës nuk janë shkrehur vetëm në Oliver Ivanović-in. Janë shkrehur mbi lirinë tonë. Mbi ardhmërinë tonë.

Serbët e kanë këtë tipar tejet të rëndë, që e kuptojnë rëndësinë e njerëzve në momentin kur ata nuk janë më. Por duket që nuk patëm nevojë për shumë kohë ta kuptojmë këtë për Oliver Ivanović-in. Si duket kemi qenë tërë kohën të vetëdijshëm sa i rëndësishëm ishte ai, vetëm se jemi frikësuar ta themi këtë. Politikan që nuk pëlqehej as nga udhëheqësit serbë as nga ata shqiptar, i respektuar nga bashkësia ndërkombëtare. Një nga politikanët e rrallë nga Kosova që viteve të fundit bënte thirrje për dialog, insistonte se konflikti shumëvjeçar mund të zgjidhej vetëm me dialog. Në kohën kur secili politikan serb nga Kosova e dëgjon ekskluzivisht Beogradin, Ivanović-i kërkoi që të dëgjohen njerëzit. “Një zë i rrallë i arsyes nga veriu i Kosovës,” siç po e quajnë këto ditë. Dhe me të vërtetë ka qenë i tillë. Derisa të tjerët na bënin thirrje për luftë për shkak të trenave dhe ndërtonin mure, ai kërkonte dialog. Për shkak të kësaj dhe shumë arsyeve tjera, atë ditë të 16 janarit të kobshëm, ne, serbët e Kosovës, humbëm shumë. E edhe më shumë se aq. E humbëm shpresën. “Do ta kalojmë të qarit, do ta kalojmë dhimbjen. Por çka të bëjmë me shpresën?” njëri pyeti këto ditë në rrjetet sociale. Dhe me të vërtetë, çka me shpresën se diçka do të mund të ndryshojë? Kjo është ajo të cilën zoti Ivanović e bartte me vete. Pranë tij kishim shpresën se ka shansa për këto hapësira. Se do të mund të ndryshojmë, të jetojmë, të mendojmë ndryshe, të jemi të lirë. Që të mos heqim dorë. Që do të mund të mbajmë buzëqeshjen në fytyrë përkundër të gjithave, se mund të bisedojmë për të gjitha gjërat tjera e jo për luftën.   

Kjo shpresë, e cila ngadalë ngulfatej midis territ i cili gjithnjë e më tepër e kaplonte veriun e Kosovës, e cila zhdukej para vërsuljeve konstante të fushatave zgjedhore, sikur absolutisht u zhduk me të shtënat mbi Oliver Ivanović-in. Mbeti heshtja. Heshtje që copëton. Ka kohë që asgjë nuk ka tronditur kështu serbët si atentati mbi Ivanović-in. Tension, kudo. Mezi që komentojnë. „A e more vesh?“ „Po.“ „E tmerrshme.“ Dhe këtu përfundonte biseda mes serbëve në Kosovë më 16 janar.

Çka na mbetet pas kësaj? Si të luftojmë për çfarëdo qoftë kur nga një nënë e dy fëmijëve e cila është në fillim të tridhjetave dëgjoni të thotë: „Në çka të besojmë më kur ne edhe ashtu po jetojmë sot për nesër?“ Si t’i tregoj kujtdo çfarëdo qoftë, si të shpresoj edhe unë se do të ndryshojë diçka kur për të parën herë dëgjova nga prindërit e mi që tërë jetën e kanë kaluar në Kosovë të më thonë: „Të lutem, ik nga këtu. Ik dhe mos u kthe.“ Si mundem unë, si munden njerëzit e moshës sime, t’i themi kujtdo qoftë më se mund të bëjmë ndryshime, se mund të luftojmë, se mund të kemi paqe dhe jetë normale? Si të besojmë në çfarëdo qoftë kur e kuptojmë faktin se në qytetin ku kemi lindur, sot, në kohë demokratike, e vranë njeriun vetëm pse ishte guximtar dhe pati mendimin e vet? Si të përballem unë dhe gjenerata ime me këtë? Si të mos ikim, si të vazhdojmë të besojmë? Si të mos frikohemi? Të shpresojmë? Si, kur hapën zjarr mbi të gjitha shpresat tona? Shtinë mbi të ardhmen. 

„Ne jemi megjithatë më shumë në numër“ thoshte Oliver Ivanović-i. Ne të cilët besojmë dhe shpresojmë që një e nesërme më e mirë po na pret atje diku. Ditët në vijim do të tregojnë se a kemi ende guxim që të jemi më shumë. Deri sa të vijnë ato ditë kur përsëri të mbledhim fuqi dhe shpresë që me të vërtetë të jemi më shumë, na mbetet pak. Që të pyesim nëse kjo do të përfundojë ndonjëherë? A do t’i vijë fundi tërë kësaj ndonjëherë?  Dhe mbetet heshtja. Dëshira që të klithim. Zëshëm si kurrë më parë. Mbeti heshtja.